We begonnen deze week in OC Naaldwijk, daaraan waren we een hele dag in De Kreek en nu zijn we net terug uit OC Pijnacker. Daar waren Leon en ik vanochtend om samen met bezoekers, stagiaires, vrijwilligers en medewerkers kusjes te maken. Leon en ik zijn nu al een paar keer samen op stap geweest om kusjes te verzamelen. En elke keer is het weer anders. Iedere locatie heeft zijn eigen warme charme. En elk keer is het vrolijk en supergezellig. De verwondering bij de deelnemers vind ik vooral zo heerlijk om te zien. De lach die te voorschijn komt als je het over een kus hebt. De verbazing van het zien van je eigen kus. Een kus geef je, een kus krijg je maar echt naar een kus kijken dat hebben de meeste nog nooit gedaan. (ik zit nu nog na te genieten)
Vandaag was mijnheer Martin (een bezoeker van 94 jaar) erg verwonderd dat hij nog steeds iets nieuws kan leren. Hij bleef zich maar verbazen hoe je toch op zo’n idee kunt komen. Kusjes maken? Wie verzint nu zo iets? Deze vragen heb ik overal waar ik kom een paar keer gehoord en vandaag dacht ik: ik ga eens kijken of ik daar een antwoord op kan geven.
Nou de kusjesbedenker dat ben ik, riëlle beekmans. 16 uur in de week werk ik als medewerker bij De Bieslandhof en de rest van mijn tijd ben ik beeldend kunstenaar. Sinds mijn afstudeerjaar op de kunstacademie maak ik kusjes. Het begon allemaal met één kus. Ik was bezig met het idee dat een kus je leven kan veranderen. Als je een kus van iemand krijgt, laat dat fysiek geen zichtbare sporen na (als de kusser tenminste geen lippenstift op heeft) maar het verandert je wel. Als iemand met een kus laat zien dat ze je graag mogen, wie weet zelfs wel van je houden, dan voelt dat goed. Ik vond de kus, de vorm en de symbolische waarden, zo mooi dat ik kusjes ben blijven maken. Toen ik er meer dan honderd had, ben ik na gaan denken over wat ik er mee kon doen.
In mijn studentenkamer sliep ik op een twijfelaarmatras. Dat is een tussenmaat matras, groot voor één persoon en erg gezellig met z’n tweeën. Zo’n matras leek me de beste plek voor al deze kusjes.
Zelf vond ik het een mooi beeld en ook de reacties van andere waren hartverwarmend. En van het ene beeld met kusjes kwam het andere beeld en zo ontstond na een tijdje een veld vol kusjes. Het eerste kusjesveld van 300 kusjes was te zien in De Bieslandhof. Elk jaar maak ik kusjes bij, zo is het kusjesveld uitgegroeid tot meer dan 1500 kusjes en het groeit nog steeds. Ze reizen van tentoonstelling naar tentoonstelling, waren te zien in België en in Engeland en overal waren ze komen, zie ik vrolijke gezichten.
300 kusjes bij elkaar in een cirkel in de tuin van De Bieslandhof
Maar hoe kwam ik nu op het idee om jullie kus te vragen? En zo een gezamenlijk kunstwerk te maken? Zoals het meestal gaat, van het een komt het ander. Ik liep rond met het idee om uit te gaan zoeken hoe ik ook van andere mensen kusjes kon verzamelen zodat het kusjesveld niet meer alleen van mij zou zijn maar ook van andere. Dat als jij er naar kijkt, je weet dat jouw kus er ook ergens tussenstaat. Dat leek me nu zo bijzonder. Toen ik hoorde dat Pieter van Foreest 20 jaar bestond. Dacht ik: hoe leuk! wat als wij, de medewerkers, bewoners, bezoekers vrijwilligers en iedereen verbonden aan Pieter van Foreest gezamenlijk een kusjes kunstwerk maken als jubileumcadeau aan onszelf.
En tot nu is het zeker leuk. Ik zie en hoor dat de kusjesmakers het bijzonder vinden. Er worden mooie verhalen gedeeld. Er word aan dierbaren gedacht. Dierbaren die nog bij ons zijn maar ook aan dierbare die we verloren hebben. Op de kus schrijven we onze naam of een boodschap, dat mag iedereen voor zich weten. Zo wordt elk kusje een heel persoonlijke kus. Het is voor mij een nog groter feest dan ik gedacht had om samen met jullie allemaal dit enorme kusjesveld te maken.
Ik merk dat ik nog veel meer kan vertellen maar dat komt dan de volgende keer. Voorlopig blijven we nog even kusjes maken dus we hebben nog alle tijd om onze verhalen met elkaar te delen.
Wil jij met jouw locatie ook meedoen?
Mail r.beekmans@pietervanforeest.nl of bel 06 28 44 979 95 dan maken we een afspraak.
Op de linkerfoto zie je de kusjes voor dat de oven aan gaat. Per twee kusjes liggen ze op een speciaal daarvoor gemaakt ovensteuntje van keramiek zodat het glazuur niet aan de ovenplaat vast smelt. Er kunnen 120 kusjes tegelijk in een oven (je ziet de helft van de kusjes, de ander helft ligt met het kusjes de andere kant op). Je kunt je vast wel voorstellen dat het een delicaat klusje is om alle kusjes heel voorzichtig zonder ze te breken in de oven te plaatsen.
De oven gaat in 14 uur van 0 naar 1060 graden. De eindtemperatuur houd hij even aan. Dan duurt het nog twee dagen (!) voor de oven voldoende is afgekoeld om de deur te openen.
Als hij eindelijk is afgekoeld tot kamertemperatuur en mijn geduld echt wel op is, mag de deur open. Altijd spannend om te zien of alles gelukt is. Nog elke keer ben ik onder de indruk van de transformatie van zachte klei naar steen en van poederige pasteltinten naar de felle glazuur kleuren.